Kekemelik ve Terapi Yöntemleri

Kekemelik acımasız bir döngüdür. Güzel konuşmak istediğiniz durumlarda çok fazla çabalarsınız, konuşma üretim kaslarını gerer, kekeler, daha çok çaba sarf eder, daha çok gerilir ve daha çok kekelersiniz.

Kekemelik, yetişkin popülasyonun %1’ini etkileyen, konuşmanın doğal akıcılığını ve pürüzsüzlüğünü bozan multifaktöryel bir akıcılık bozukluğudur. Kekemelik, motor olarak ses, hece ya da sözcük tarafından bölünmesi veya konuşmacının tepkisi tarafından engellenmesi olarak da tanımlanmaktadır. Başka bir tanıma göre kekemelik, konuşma akıcılığının olağan dışı sıklıkta ve/veya sürede sekteye uğramasıdır. Bu kesintiler genellikle (a) ses, hece ya da sözcük tekrarı, (b) seslerin uzaması, (c) sesletim ya da hava akışındaki bloklar şeklinde görülmektedir. Yüzde olan gerilmeler, konuşma kaslarında meydana gelen titremeler, göz kırpmaları, bazı sözcük ya da durumlardan kaçınmalar da kekemeliğe eşlik eden semptomları oluşturmaktadır.

Kekemeliğin kontrol altına alınabilen bir davranış olduğunu görüşü kabul edilmektedir. Bu varsayıma dayanarak terapi yöntemi, kekeleyenin kendi davranışı üzerinde sistematik olarak başarı sağlaması için uygulanmaktadır. Kekemelik terapisi, kekemelikle ilgili davranış ve aşamaların daha başarılı yönetimini kapsayan bir süreç boyunca işlenen periyodik etkinlikler örüntüsü şeklinde tanımlanmaktadır.

Yetişkin kekemelere ve erken çocukluk döneminde kekemeliğe uygulanan terapi yöntemleri farklılık göstermektedir. Uygulanan müdahale yöntemlerinin farklılaştıkları başka bir nokta da bilimsellikle doğru orantılı olup olmadıklarıdır. Kekemeliğe uygulanan yöntemler geniş yelpazesinin bir ucunda etkililikleri çalışmalarca kanıtlanmış yöntemler diğer ucunda da ne dayandırıldıkları temeller ne de uygulama yöntemleri açısından bilimsel olmayan müdahale yöntemleri bulunmaktadır. Uluslararası platformda yetişkin kekemeler için klinikte uygulanan etkililiği kanıtlanmış terapi yöntemleri;

Kekemeliğin şekillendirilmesi Yöntemi (Stuttering modification therapy);

Akıcılığın Şekillendirilmesi (Fluency Shaping)

Yetişkin Kekemeler için Bilişsel davranış Terapisi

Kapsamlı Kekemelik Programı (KKP) (Comprehensive Stuttering Program (CSP))

 

Çocuklarda kullanılan kekemelik müdahale yöntemleri

Lidcombe Programının

Talepler ve Kapasiteler terapi yöntemidir (DCM; 1990).

 

Kekemelik için Kullanılan Bilgisayar Desteği ve Elektronik Araçlar

Değiştirilmiş İşitsel Geribildirim (Altered Auditory Feedback (AAF);

Maskeleme işitsel geribildirimi (MAF)

Geciktirilmiş İşitsel Geribildirim (Delayed Auditory Feedback (DAF))

Frekansı Değiştirilmiş İşitsel Geribildirim (Frequency Shifted Auditory Feedback (FAF))

Kendi kendine model olma (Self modeling):